Cách Phát Triển Tư Duy Cho Trẻ Mầm Non Hiệu Quả

Các loại hình tư duy ở trẻ

Bạn có biết tư duy cũng được phân chia thành nhiều loại hình khác nhau. Trong đó mỗi loại hình tư duy đảm nhận một nhiệm vụ quan trọng, giúp não bộ phân tích, tổng hợp và giải quyết các thông tin được truyền đến. Có thể kể đến các loại hình tư duy dưới đây.

Tư duy trực quan

Tư duy trực quan được hình thành trong quá trình quan sát và tham gia vào các hoạt động hàng ngày. Trẻ sẽ có được tư duy trực quan trong giai đoạn từ 1 - 3 tuổi. Chính vì thế cha mẹ có thể nhận thấy ở độ tuổi này trẻ rất thích bắt chước người lớn. 

Trẻ thường bắt trước theo những hành động của người lớn

Bên cạnh tư duy trực quan hình thành thông qua hành động, thì còn có tư duy trực quan trừu tượng. Đây là loại hình tư duy hình thành dựa trên việc quan sát các hình ảnh, biểu tượng, từ đó não bộ xác lập được các mối quan hệ liên quan giữa chúng. Loại tư duy này thường xuất hiện khi trẻ từ 3 - 6 tuổi.

Tư duy logic

Tư duy logic hình thành qua hoạt động suy nghĩ, phân tích, suy luận và xâu chuỗi các sự việc một cách rõ ràng để giải quyết được một vấn đề nào đó. Tư duy logic rất quan trọng đối với sự phát triển trí tuệ của trẻ, giúp bé có khả năng giải quyết vấn đề một cách sáng tạo và hiệu quả.

Tư duy sáng tạo

Tư duy sáng tạo là năng lực suy nghĩ và tìm tòi ra những ý tưởng, cách xử lý vấn đề mới mẻ mà không bị bó buộc trong một khuôn khổ nhất định. Tư duy sáng tạo sẽ mang đến những phát hiện và kết quả mới, giúp ích rất nhiều cho quá trình học tập và làm việc sau này.

Tư duy trừu tượng

Tư duy trừu tượng là sự hình dung và tưởng tượng lại những sự vật, sự việc mà trẻ đã từng quan sát và ghi nhớ. Đây là dạng thức cơ bản của loại hình tư duy sáng tạo. Tư duy trừu tượng rất quan trọng, bởi nó là nền tảng của sự hiểu biết và ghi nhớ.

Tư duy phản biện

Tư duy phản biện được hình thành trong quá trình trẻ học hỏi,thu thập nhiều thông tin hơn để hiểu rõ và có khả năng đánh giá thông tin một cách đa chiều, từ đó xác nhận và làm sáng tỏ được một vấn đề nào đó. Tư duy phản biện giúp trẻ biết cách đánh giá thông tin, nhận biết sự vật, sự việc một cách khách quan.

Đặc điểm tư duy của trẻ mầm non

Tư duy của trẻ được hình thành và phát triển song hành cùng quá trình học tập và khám phá thế giới xung quanh của trẻ. Ở mỗi giai đoạn độ tuổi, tư duy của trẻ sẽ có những đặc điểm khác biệt.

Trẻ từ 1 - 3 tuổi

1 - 3 tuổi là giai đoạn não bộ có sự phát triển vượt bậc và được coi là thời kỳ vàng trong quá trình phát triển nhận thức của trẻ. Ở độ tuổi này trẻ luôn tò mò với mọi thứ và có xu hướng khám phá, tương tác với bất cứ sự vật, hiện tượng gì xung quanh mình. 

Trong độ tuổi 1 - 3, tư duy trực quan hành động sẽ phát triển ngẫu nhiên và mạnh mẽ nhất, tạo nền tảng cho sự phát triển của các loại hình tư duy khác.

Trẻ từ 3 - 6 tuổi

Bước sang giai đoạn 3 - 6 tuổi, trẻ đã có nền tảng nhận thức nhất định. Lúc này tư duy của trẻ bắt đầu có sự phát triển rõ ràng hơn. Các loại hình tư duy khác cũng bắt đầu xuất hiện và phát triển thêm. Ở giai đoạn này, cha mẹ nên tích cực cho trẻ tham gia nhiều hoạt động, gia tăng không gian khám phá, để bé được thử sức, được làm sai để học cách làm đúng và phát triển tốt các loại hình tư duy khác nhau.

Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển tư duy của trẻ mẫu giáo

Quá trình phát triển tư duy cho trẻ chịu tác động của nhiều yếu tố khác nhau. Trong đó có thể kể đến 3 yếu tố quan trọng đó là: Di truyền, hoạt động tích cực và phương pháp giáo dục. Trong đó di truyền là yếu tố không thể thay đổi, điều mà cha mẹ có thể tác động để giúp phát triển tư duy cho trẻ toàn diện đó là các hoạt động tích cực và phương pháp giáo dục sớm.

Đặc biệt, phương pháp giáo dục sớm có vai trò rất quan trọng trong sự phát triển tư duy của trẻ mẫu giáo. Giáo dục có thể giúp bù đắp những thiếu hụt mà yếu tố di truyền không mang lại, đồng thời định hướng và giúp cho trẻ có thể phát triển tối đa tiềm năng của bản thân.

7+ Cách phát triển tư duy cho trẻ ở lứa tuổi mầm non

Để phát triển tư duy cho trẻ toàn diện và hiệu quả trong lứa tuổi mầm non, cha mẹ có thể áp dụng một số cách làm dưới đây.

Cho bé học tiếng Anh sớm

Học tiếng Anh sớm cũng là phương pháp vô cùng hiệu quả để phát triển tư duy cho trẻ. Quá trình học tiếng Anh sẽ kích thích não bộ tư duy và ghi nhớ những từ vựng, mẫu câu mới. Với phương pháp học đa dạng, nhiều hình thức khác nhau, trẻ sẽ được rèn luyện tư duy trực quan, tư duy trừu tượng và cả tư duy sáng tạo khi tham gia vào các trò chơi và hoạt động trong quá trình học. 

Để giúp trẻ học tiếng Anh ngay từ sớm một cách hiệu quả, cha mẹ có thể sử dụng Alostar - Phần mềm học tiếng Anh cho trẻ mầm non. Alostar là thành quả nghiên cứu của đội ngũ các chuyên gia hàng đầu về giáo dục và ngôn ngữ tại Mỹ và Việt Nam. Nhờ đó nền tảng này kết hợp hoàn hảo giữa triết lý giáo dục Mỹ và phương pháp học tập đa dạng hình thức, tập trung vào các tình huống gần gũi trong cuộc sống hàng ngày, giúp trẻ học tiếng Anh một cách hứng thú và hiệu quả.

Sử dụng Alostar giúp bé giỏi tiếng Anh, phát triển tư duy, kỹ năng toàn diện

Alostar mang đến chương trình học tiếng Anh chuẩn Quốc tế theo khung Cambridge, với nhiều hình thức học khác nhau như học tiếng Anh qua bài hát, kể chuyện, video hoạt hình, các trò chơi phát triển tư duy hay hình ảnh trực quan sinh động… Hệ thống bài học được phân cấp từ cơ bản đến nâng cao, mang đến lộ trình học bài bản, khoa học, giúp trẻ từng bước tiếp cận, làm quen và phát triển khả năng ngoại ngữ.

Bên cạnh đó, Alostar còn được đánh giá là ứng dụng phát triển tư duy cho trẻ toàn diện nhờ tích hợp chương trình Toán tư duy Singapore hàng đầu thế giới với song ngữ Anh - Việt. Qua đó trẻ được học những kiến thức toán học bổ ích thông qua các bài tập gần gũi, sinh động. Nhờ đó phát triển mạnh mẽ khả năng tư duy trừu tượng, tư duy logic và khả năng giải quyết vấn đề.

Ngoài ra, chương trình Khoa học Xã hội trong ứng dụng Alostar cũng mang đến cho trẻ những kiến thức khoa học cơ bản đầy lý thú thông qua các tình huống gần gũi, thân thuộc trong đời sống. Nhờ đó kích thích khả năng tìm tòi, sáng tạo và rèn luyện cho bé nhiều kỹ năng mềm quan trọng.

Ứng dụng Alostar sử dụng nhiều công nghệ hiện đại hàng đầu hiện nay, giúp tập trung phát triển hai kỹ năng quan tiếng Anh quan trọng nhất cho trẻ là nghe và nói. Đồng thời giúp ích cho sự phát triển tư duy của trẻ, nhờ khả năng tương tác thông minh với ứng dụng. Có thể kể đến như: Công nghệ Alo Interact giúp trẻ tương tác và trả lời câu hỏi ngay trong chính video bài giảng của giáo viên, công nghệ Izy Speak giúp phát hiện nhanh lỗi sai phát âm và đưa ra hướng dẫn sửa lỗi cho bé, hay công nghệ Alo Talk giúp thiết lập các cuộc gọi ảo cho giáo viên chuẩn Mỹ để tạo môi trường giao tiếp tiếng Anh cho trẻ.

Xem video hướng dẫn tải Alostar miễn phí và đăng ký tài khoản học trên ứng dụng

Xây dựng thói quen đọc sách cho trẻ

Đọc sách là một trong những phương pháp tốt nhất để kết nối trẻ với nền tri thức của nhân loại. Khi được sách, não bộ của trẻ sẽ nắm bắt được rất nhiều kiến thức để tạo tiền đề cho sự phát triển tư duy. Chính vì thế cha mẹ nên xây dựng và giúp con hình thành thói quen đọc sách ngay từ nhỏ. 

Ở độ tuổi mầm non, nên lựa chọn những cuốn sách có nội dung đơn giản, gần gũi với cuộc sống, màu sắc và hình ảnh tươi sáng hoặc những cuốn sách phát triển tư duy cho trẻ. Cha mẹ hãy dành những khoảng thời gian cố định trong ngày để đọc sách cho con nghe và khám phá những bài học thú vị trong sách.

Cho trẻ tham gia các hoạt động nghệ thuật

Những hoạt động nghệ thuật đơn giản như tô màu, vẽ tranh, đất nặn, tô tượng... là cách phát triển tư duy sáng tạo cho trẻ rất tốt. Khi tham gia những hoạt động này cha mẹ hãy để con hoàn toàn tự do làm theo ý thích của mình, không nên áp đặt suy nghĩ của cha mẹ hoặc một khuôn mẫu nhất định và yêu cầu trẻ làm theo. Bởi chỉ khi được tự do tưởng tượng và thực hiện mới giúp trẻ phát triển tốt tư duy sáng tạo của mình.

Vẽ tranh giúp kích hoạt và phát triển tư duy sáng tạo của trẻ

Các trò chơi phát triển tư duy

Khi tham gia vào các trò chơi phát triển tư duy, trẻ không chỉ được thư giãn tinh thần mà não bộ cũng tham gia tích cực vào việc suy nghĩ, phân tích, phản biện để tìm ra cách giải quyết vấn đề tốt nhất. Đây là cách hiệu quả giúp phát triển tư duy cho trẻ. Cha mẹ có thể tham khảo một số trò chơi, đồ chơi phát triển tư duy như: Ghép hình, phân biệt đồ vật, giải đố, xếp hình lego, đếm số, truy tìm đồ vật.

Xếp hình là một trong những trò chơi giúp trẻ phát triển tư duy rất tốt

Học toán tư duy 

Toán tư duy là bộ môn vô cùng hữu ích với sự phát triển tư duy cho trẻ. Thông qua việc làm quen với các con số và tìm cách giải quyết các tình huống đơn giản, não bộ của trẻ sẽ được kích hoạt khả năng phân tích, tìm tòi, tư duy logic và phản biện rất tốt.

Khuyến khích khả năng tìm tòi, khám phá

Giai đoạn mầm non trẻ rất tò mà và luôn thích đặt câu hỏi về mọi thứ xung quanh mình. Đôi khi điều này có thể khiến cha mẹ cảm thấy khá phiền phức khi trẻ hỏi đi hỏi lại một vấn đề, hoặc hỏi những câu khá hóc búa và khó trả lời. Thế nhưng cha mẹ đừng vì thế mà gạt đi câu hỏi của trẻ, hoặc lảng tránh việc trả lời, bởi điều đó vô tình sẽ làm mất đi hứng thú khám phá và học hỏi của trẻ.

Việc trẻ đặt câu hỏi là một cách phát triển tư duy rất tốt. Bên cạnh việc trả lời câu hỏi của trẻ, cha mẹ hãy đặt những câu hỏi mở để kích thích trẻ suy nghĩ và tư duy nhiều hơn.

Những đứa trẻ thường xuyên đặt câu hỏi có khả năng tư duy rất tốt

Rèn cho trẻ cách tự giải quyết vấn đề

Kỹ năng tự giải quyết vấn đề rất quan trọng với sự phát triển tư duy của trẻ. Cha mẹ hãy khuyến khích con làm việc nhà, tự vệ sinh cá nhân và làm các công việc phù hợp với lứa tuổi. Qua hoạt động thực tiễn trẻ có thể rút ra những kinh nghiệm có bản thân và học được cách tự xử lý những vấn đề của mình để hoàn thành công việc. Đừng tập trung phán xét đúng sai hoặc áp đặt các khuôn mẫu cho bé. Ngược lại cha mẹ hãy để bé được tự do sáng tạo theo cách của mình để hoàn thành nhiệm vụ. Dù cách của bé có thể sai nhưng qua đó trẻ sẽ tự mình rút ra kinh nghiệm và bài học cho bản thân.

Phát triển tư duy cho trẻ là cả một quá trình đòi hỏi sự đồng hành và kiên trì từ cha mẹ. Đặc biệt, trong giai đoạn vàng từ 1 - 6 tuổi, nếu áp dụng đúng phương pháp cha mẹ sẽ giúp bé mở rộng tư duy và phát triển được tối đa tiềm năng của mình.